PHP, dinamik web sayfaları oluşturmak için kullanılan güçlü ve esnek bir programlama dilidir. Ancak herhangi bir dilde olduğu gibi, PHP yazmaya başlamadan önce temel sözdizimini anlamak gerekir. Bu bölümde, oldukça basit ve okunabilir bir yapıda olan PHP’nin temel sözdizimini ve en önemli yapı taşlarını inceleyeceğiz.
PHP Etiketleri: Kodu Nerede Yazmalıyız?
PHP’nin en büyük avantajlarından biri, doğrudan HTML içine gömülebilmesidir. PHP kodu, <?php ve ?> etiketleri arasına yazılır. Tarayıcı, bu etiketlerin arasındaki kodu işler ve HTML çıktısı üretir.
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>PHP ile Merhaba Dünya</title>
</head>
<body>
<h1><?php echo "Merhaba, PHP!"; ?></h1>
</body>
</html>
Bu kod, HTML içinde PHP kullanmanın en temel örneklerinden biridir. PHP kodu sunucu tarafından işlenir ve yalnızca Merhaba, PHP! yazısı tarayıcıda görüntülenir.
PHP için farklı açılış etiketleri de bulunur ancak önerilen kullanım her zaman standart PHP etiketi olan <?php (açılış etiketi) ?> (kapanış etiketi) şeklindedir.
HTML’den Kaçmak: PHP ile Daha Temiz Kod Yazmak
PHP’nin HTML ile iç içe çalışabilmesi avantajlı olsa da, karmaşık projelerde bu durum kodun okunabilirliğini azaltabilir. Bu nedenle, mümkün olduğunca HTML’den kaçınıp, PHP’nin kendi yapılarıyla çıktılar üretmek daha iyi bir yöntemdir.
<?php
echo "<h1>PHP ile Dinamik Sayfa</h1>";
echo "<p>Bu bir paragraf.</p>";
?>
Bu yöntem, özellikle şablon sistemleri veya büyük ölçekli projeler için daha düzenli bir yapı sağlar.
Bununla birlikte, eğer büyük bir HTML bloğunu dinamik olarak oluşturmanız gerekiyorsa, PHP’nin kapatma ve açma etiketlerini gerektiği yerlerde kullanarak kodunuzu daha okunaklı hale getirebilirsiniz:
<?php if (true): ?>
<p>Bu paragraf sadece şart sağlandığında görüntülenecek.</p>
<?php endif; ?>
Bu tür kullanım, özellikle şablon yapılarında kodun okunaklı kalmasını sağlar.
Deyim Ayrımı: Noktalı Virgülün Önemi
PHP’de her komutun (ifade ya da deyim) sonunda bir noktalı virgül ( ; ) kullanılması zorunludur. Noktalı virgül, bir ifadeyi sonlandırır ve PHP’nin bir sonraki komuta geçmesini sağlar.
<?php
echo "Merhaba"; // Geçerli
echo "PHP"; // Geçerli
?>
Ancak şu şekilde yazılan bir kod hata verecektir:
<?php
echo "Merhaba"
echo "PHP"
?>
Yukarıdaki kodda, ilk echo komutundan sonra noktalı virgül kullanılmadığı için PHP, ikinci echo satırını algılayamaz ve bir hata üretir.
Açıklamalar: Kodunuzu Okunabilir Hale Getirin
Kod yazarken, gelecekte anlamakta zorlanmayacağınız ve ekip arkadaşlarınızın da kolayca anlayabileceği bir yapı oluşturmak önemlidir. Bunun için açıklamalar (yorum satırları) kullanılır.
PHP’de açıklama eklemek için üç farklı yöntem bulunur:
1. Tek Satırlık Açıklamalar: // veya # ile yazılır.
<?php
// Bu bir tek satırlık açıklamadır.
echo "Merhaba Dünya";
# Bu da bir başka tek satırlık açıklamadır.
echo "PHP Öğreniyoruz";
?>
2. Çok Satırlı Açıklamalar: /* … */ ile yazılır.
<?php
/*
Bu çok satırlı bir açıklamadır.
Buraya uzun notlar ekleyebilirsiniz.
Kodun ne yaptığı hakkında bilgi verebilirsiniz.
*/
echo "Merhaba Dünya";
?>
Açıklamalar, kodun çalışmasını etkilemez ve yalnızca geliştiriciler için rehber niteliğindedir. Özellikle büyük projelerde, kodun ne yaptığını anlamak için açıklamalar eklemek iyi bir yazılım geliştirme pratiğidir.
Bölüm Sonu Canavarı: PHP Sözdizimi Testi
PHP’nin temel sözdizimi, web geliştirmeye yeni başlayanlar için oldukça anlaşılır ve pratiktir. PHP kodunun HTML içine nasıl yerleştirileceğini, HTML’den kaçınarak nasıl daha düzenli kod yazılacağını, noktalı virgül ile deyim ayrımının neden önemli olduğunu ve açıklamalar ile kodun nasıl okunabilir hale getirileceğini öğrendik.
Eğer PHP ile geliştirme yapmaya devam etmek istiyorsanız, temel sözdizimine tam anlamıyla hakim olmak ve kod yazım kurallarına dikkat etmek, uzun vadede hem daha verimli hem de daha okunaklı projeler geliştirmenizi sağlayacaktır.
📌 Görev: HTML içine PHP gömerek “Hoş geldin, PHP savaşçısı!” mesajını yazdıran bir sayfa oluştur.
📌 Görev: Aşağıdaki HTML kodlarını PHP içinde echo kullanarak oluştur.
<h1>PHP Macerası Başladı!</h1>
<p>Bugün PHP’nin temel sözdizimini öğrendim.</p>
📌 Görev: Aşağıdaki kodda hata var. Onu bul ve düzelt!
<?php
echo "PHP öğreniyorum"
echo "Çok heyecanlı!";
?>
📌 Görev: PHP içinde çok satırlı ve tek satırlı yorumları kullanarak, gizli bir mesaj sakla!